بتن غلطكي
از ويكي‌پديا، دانشنامهٔ آزاد
بزرگترين سد آمريكاي شمالي كه با بتن غلطكي ساخته شده‌است.
بتن غلتكي يا بتن متراكم شده با غلتك يا بتن غلطكي، بتني با اسلامپ صفر مي‌باشد كه با ارتعاش توسط غلتك‌ها محكم و سفت مي‌شود. دو نوع بتن غلتكي در كارهاي ساختماني به كار مي‌رود، بتن غلتكي حجيم با عيار سيمان كم، در ساخت سدها و سازه‌هاي حجيم مانند ديوارهاي حايل، پايه‌هاي سنگين و خاكريزها كه در آنها مقاومت زياد مورد نياز نيست و بتن غلتكي با عيار سيمان نسبتاً زياد، در اجراي سريع لايه‌هاي روسازي بزرگراه‌ها و پوشش‌هاي مشابه كه در آنها مقاومت مكانيكي و سايشي بالايي مورد نياز است. مزيت اصلي اين نوع بتن‌ها، هزينه پايين آن است.[۱]
بتن غلطكي در ساخت سد بكار مي‌رود كه از نظر اقتصادي و سرعت تكنيك جايگزين موادي مانند مصالح سدهاي خاكي و از نظر ميكانيكي يعني استحكام و دوام، مانند بتن است. اين تكنولوژي تحت عناوين زير در كشورهاي مختلف مورد بررسي و اجرا قرار گرفته است.[۲]
آرسي‌دي (RCD) Roller Compacted Dam Concrete و آرسي‌سي (RCC) Roller Compacted Concrete به ترتيب در ژاپن و آمريكا رشد و توسعه يافته‌اند و به عنوان اصلي‌ترين روش‌ها شناخته شده‌اند.[۳]
لزوم استفاده
در بسياري از كشورها هزينه ساخت سدهاي بتني با سرعتي بيش از هزينه‌هاي مشابه در سدهاي خاكي افزايش يافته‌است به طوري كه در سال ۱۹۶۰ حدوداً ۳۷٪ سدها، بتني بوده و در فاصله سال‌هاي ۱۹۶۱ تا ۱۹۷۰ اين عدد به ۲۳٪ تقليل يافته است. استفاده از بتن غلطكي در ساخت سدهاي بتني داراي مزاياي اقتصادي و سرعت عمل قابل ملاحظه‌اي نسبت به سدهاي معمولي است و از تجارت و تلاش‌هاي موفق سد سازي در دهه اخير محسوب مي‌شود.
مزاياي استفاده از بتن غلطكي
مقاومت خمشي بالا (۳٫۵–۷٫۵)قابليت تحمل بارهاي سنگين و متناوب را بدون گسيختگي به وجود مي ٱورد كه كاهش هزينه‌هاي اجرايي و زمان ساخت را به دنبال دارد.
مقاومت فشاري بالا-توانايي مقاومت در برابر بارگذاري عظيم و ضربه‌اي را در كارخانه‌ها، مناطق نظامي و تجهيزات معدني را باعث مي‌شود.
مقاومت برشي بالا از ايجاد شيارهايي كه توسط حركت چرخ‌ها روي سطوح بتني ايجاد مي‌شود و نياز به تعميرات بعدي جلوگيري مي‌كند.
چگالي بالا و نفوذ پذيري كم، دوام و پايداري بسيار زيادي راحتي تحت سيكلهاي ذوب و انجماد به وجود مي‌آورد.
مصرف كم‌آب و نسبت آب به سيمان پايين-مقاومت بالا كاهش نفوذ پذيري و افزايش دوام و مقاومت در برابر حملات شيميايي را باعث مي‌شود.
به هم پيوستگي دانه‌ها:به وجود آوردن مقاومت برشي بالا در تكيه گاه‌ها و ترك‌هاي كنترل نشده كه باعث جلوگيري از جا به جايي عمودي و گسلش مي‌شود.
نياز به قالب بندي و پرداختن ندارد كه باعث بالا رفتن سرعت ساخت، كاهش هزينه‌ها و نيروي انساني مورد نياز كمتري مي‌شود.
سطحي سخت و با دوام با رنگ روشن كه در برابر سائيدگي و رنگ روشن آن باعث كاهش هزينه ناشي از نور پردازي در پارگينگ‌ها و انبارها مي‌شود.
كاهش ميزان سيمان مصرفي و حذف سيستم‌هاي خنك‌كننده در بدنه سدها
استفاده از تجهيزلت معمول براي حمل و نقل و بتن ريزي
سرعت بالاي بتن ريزي
حذف درزهاي طولي در سدها[۲]
منابع
رحيم لباف زاده، محمد صالح. فناوري ساختمان‌هاي بتني۴۹۲/۴. شركت چاپ و نشر كتاب‌هاي درسي ايران، ۱۳۹۲. شابك ۹۶۴-۰۵-۱۳۴۶-۶.
شكرچي زاده، محمد و قاسمي، هومن(1384)؛ «بتن غلطكي در سد سازي»، تهران:موسسه انتشارات دانشگاه تهران
David &Luhr,Design And Cinstruction of Roller-Compacted Concrete pavement for Container Terminals
بتن غلطكي
از ويكي‌پديا، دانشنامهٔ آزاد
بزرگترين سد آمريكاي شمالي كه با بتن غلطكي ساخته شده‌است.
بتن غلتكي يا بتن متراكم شده با غلتك يا بتن غلطكي، بتني با اسلامپ صفر مي‌باشد كه با ارتعاش توسط غلتك‌ها محكم و سفت مي‌شود. دو نوع بتن غلتكي در كارهاي ساختماني به كار مي‌رود، بتن غلتكي حجيم با عيار سيمان كم، در ساخت سدها و سازه‌هاي حجيم مانند ديوارهاي حايل، پايه‌هاي سنگين و خاكريزها كه در آنها مقاومت زياد مورد نياز نيست و بتن غلتكي با عيار سيمان نسبتاً زياد، در اجراي سريع لايه‌هاي روسازي بزرگراه‌ها و پوشش‌هاي مشابه كه در آنها مقاومت مكانيكي و سايشي بالايي مورد نياز است. مزيت اصلي اين نوع بتن‌ها، هزينه پايين آن است.[۱]
بتن غلطكي در ساخت سد بكار مي‌رود كه از نظر اقتصادي و سرعت تكنيك جايگزين موادي مانند مصالح سدهاي خاكي و از نظر ميكانيكي يعني استحكام و دوام، مانند بتن است. اين تكنولوژي تحت عناوين زير در كشورهاي مختلف مورد بررسي و اجرا قرار گرفته است.[۲]
آرسي‌دي (RCD) Roller Compacted Dam Concrete و آرسي‌سي (RCC) Roller Compacted Concrete به ترتيب در ژاپن و آمريكا رشد و توسعه يافته‌اند و به عنوان اصلي‌ترين روش‌ها شناخته شده‌اند.[۳]
لزوم استفاده
در بسياري از كشورها هزينه ساخت سدهاي بتني با سرعتي بيش از هزينه‌هاي مشابه در سدهاي خاكي افزايش يافته‌است به طوري كه در سال ۱۹۶۰ حدوداً ۳۷٪ سدها، بتني بوده و در فاصله سال‌هاي ۱۹۶۱ تا ۱۹۷۰ اين عدد به ۲۳٪ تقليل يافته است. استفاده از بتن غلطكي در ساخت سدهاي بتني داراي مزاياي اقتصادي و سرعت عمل قابل ملاحظه‌اي نسبت به سدهاي معمولي است و از تجارت و تلاش‌هاي موفق سد سازي در دهه اخير محسوب مي‌شود.
مزاياي استفاده از بتن غلطكي
مقاومت خمشي بالا (۳٫۵–۷٫۵)قابليت تحمل بارهاي سنگين و متناوب را بدون گسيختگي به وجود مي ٱورد كه كاهش هزينه‌هاي اجرايي و زمان ساخت را به دنبال دارد.
مقاومت فشاري بالا-توانايي مقاومت در برابر بارگذاري عظيم و ضربه‌اي را در كارخانه‌ها، مناطق نظامي و تجهيزات معدني را باعث مي‌شود.
مقاومت برشي بالا از ايجاد شيارهايي كه توسط حركت چرخ‌ها روي سطوح بتني ايجاد مي‌شود و نياز به تعميرات بعدي جلوگيري مي‌كند.
چگالي بالا و نفوذ پذيري كم، دوام و پايداري بسيار زيادي راحتي تحت سيكلهاي ذوب و انجماد به وجود مي‌آورد.
مصرف كم‌آب و نسبت آب به سيمان پايين-مقاومت بالا كاهش نفوذ پذيري و افزايش دوام و مقاومت در برابر حملات شيميايي را باعث مي‌شود.
به هم پيوستگي دانه‌ها:به وجود آوردن مقاومت برشي بالا در تكيه گاه‌ها و ترك‌هاي كنترل نشده كه باعث جلوگيري از جا به جايي عمودي و گسلش مي‌شود.
نياز به قالب بندي و پرداختن ندارد كه باعث بالا رفتن سرعت ساخت، كاهش هزينه‌ها و نيروي انساني مورد نياز كمتري مي‌شود.
سطحي سخت و با دوام با رنگ روشن كه در برابر سائيدگي و رنگ روشن آن باعث كاهش هزينه ناشي از نور پردازي در پارگينگ‌ها و انبارها مي‌شود.
كاهش ميزان سيمان مصرفي و حذف سيستم‌هاي خنك‌كننده در بدنه سدها
استفاده از تجهيزلت معمول براي حمل و نقل و بتن ريزي
سرعت بالاي بتن ريزي
حذف درزهاي طولي در سدها[۲]
منابع
رحيم لباف زاده، محمد صالح. فناوري ساختمان‌هاي بتني۴۹۲/۴. شركت چاپ و نشر كتاب‌هاي درسي ايران، ۱۳۹۲. شابك ۹۶۴-۰۵-۱۳۴۶-۶.
شكرچي زاده، محمد و قاسمي، هومن(1384)؛ «بتن غلطكي در سد سازي»، تهران:موسسه انتشارات دانشگاه تهران
David &Luhr,Design And Cinstruction of Roller-Compacted Concrete pavement for Container Terminals
بنايي